नव–तेजस्विनी कार्यक्रम, महिला आर्थिक विकास महामंडळ, नंदुरबार
नंदुरबार जिल्ह्यातील मोहिदा हे छोटंसं पण मेहनती लोकांचं गाव. इथं २००४ साली सावित्रीबाई फुले लोकसंचलित साधन केंद्र अंतर्गत सहयोगिनी सुनंदा सोनवणे यांच्या मार्गदर्शनाखाली ‘हिम्मत लक्ष्मी महिला बचत गट’ स्थापन झाला. गटाच्या अध्यक्षपदी होत्या सविताताई – एक स्वप्न पाहणारी, खंबीर आणि दूरदृष्टी असलेली महिला.
उद्योजकतेकडे वाटचाल:
२०१६ साली सविताताईंनी ठरवलं – ‘आता आपला स्वतःचा व्यवसाय असायला हवा!’
त्या वेळी त्यांनी ICICI बँकेकडून ₹१,३०,००० कर्ज घेतलं आणि पत्रावळी मशीन विकत घेऊन व्यवसाय सुरू केला. सुरुवातीला फक्त चार महिन्यांपुरताच हंगामी व्यवसाय होत असे. नफा मिळत होता, पण फक्त काही हजार रुपयांचा.
कोरोनाकाळातील संघर्ष:
कोरोनाच्या काळात व्यवसाय थांबला. पण सविताताई म्हणाल्या, ‘आपण हार मानायची नाही.’ त्यांनी तेजश्री योजनेतून तीन महिलांना ₹३०,००० कर्ज मिळवून पुन्हा नवा सुरुवात केली. मात्र, जुनी मशीन अपुरी पडू लागली – कागद, वीज व वेळ यांचा जास्त खर्च होऊ लागला.
आधुनिकतेकडे झेप:
तेव्हाच जिल्हा नियोजन अधिकारी (मानव विकास) यांनी या युनिटला भेट दिली. महिलांची जिद्द पाहून त्यांनी लोकसंचलित साधन केंद्र व्यवस्थापक प्रविण कुवर यांना नवीन मशीनसाठी प्रस्ताव मानव विकास मिशन मध्ये सादर करण्याच्या सूचना दिल्या. माविमच्या मदतीने मानव विकास योजनेतून प्रस्ताव सादर झाला आणि २०२३–२४ मध्ये सविताताईंनी नवीन आधुनिक मशीन घेतली.
आज सविताताईंच्या पत्रावळी व्यवसायातून दरमहा ₹१९,००० ते ₹२१,००० इतकं उत्पन्न मिळतं. त्यापैकी गटाच्या हातात ₹१०,००० ते ₹१५,००० निव्वळ नफा राहतो.
शिकण्यासारखं:
⦁ हिम्मत, चिकाटी आणि दूरदृष्टी असली की कोणत्याही अडचणींवर मात करता येते.
⦁ सरकारी योजनांचा योग्य वापर केला, तर स्वयंपूर्णता साधता येते.
⦁ महिला बचत गट हे केवळ बचतीसाठी नव्हे, तर स्वावलंबनाचं माध्यम ठरू शकतात.
मोहिदा गावच्या सविताताईंची ही कहाणी दाखवून देते की जिद्द, प्रयत्न आणि योग्य मार्गदर्शनाने महिला उद्योजकतेचं स्वप्न वास्तवात उतरू शकतं.
Mavim Nandurbar#महिला_सशक्तीकरण#SelfHelpGroup#MahilaBachatGat#Swawlamban#TejaswiniProgram#MAVIM#Nandurbar
