धरण परिसरात गंभीर परिस्थिती उद्भवण्याची शक्यता निर्माण झाली होती. परंतु, ग्रामसभा ठराव व ग्रामपंचायतीच्या मागणीनुसार आणि प्रशासकीय यंत्रणेच्या तात्काळ कारवाईमुळे मोठी आपत्ती टळली.
⦁ महुपाडा धरणाच्या पाणलोट क्षेत्रात मोठ्या प्रमाणात पावसामुळे धरणात ८०% क्षमतेपर्यंत जलसाठा झाला होता. परिणामी,
⦁ पाण्याची पातळी 94.1 मीटरच्या मर्यादेपर्यंत पोहोचली.
⦁ धरणातील जुन्या अंतर्ग्रहण विहिरीचा काही भाग कोसळला.
⦁ या भागातून पाण्याचा अनियंत्रित विसर्ग होण्याची दाट शक्यता निर्माण झाली.
कोसळलेली अंतर्ग्रहण विहीर धरणाच्या मुख्य सांडव्याखाली असल्यामुळे, जर पाण्याचा दाब अधिक वाढला असता, तर कालव्यामार्फत अनियंत्रित विसर्ग होऊन शेतकऱ्यांच्या शेतीचे मोठ्या प्रमाणात नुकसान होऊ शकले असते.
प्रशासनाची तातडीची कृती:
⦁ जिल्हा प्रशासन, जिल्हा जलसंधारण विभाग, उपविभागीय जलसंधारण अधिकारी धडगाव, तहसील अक्कलकुवा, ग्रामपंचायत काकडखुंट यांच्या संयुक्त निरीक्षणानंतर मुख्य सांडवा ६ मीटर लांब व ५ मीटर उंच अशा मापाने तोडण्याचा निर्णय घेण्यात आला.
⦁ यासाठी आवश्यक परवानग्या संबंधित वरिष्ठ अधिकाऱ्यांकडून घेण्यात आल्या.
⦁ ग्रामसभा ठरावाच्या अनुषंगाने स्थानिक ग्रामस्थांची मागणी पूर्ण करत सुरक्षिततेची हमी मिळवली.
परिणामी फायदे:
⦁ वाढत्या पावसामुळे धरणातील पाण्याचा विसर्ग नियंत्रित झाला.
⦁ कोसळलेली अंतर्ग्रहण विहीर सुरक्षित राहिली.
⦁ शेतकरी व स्थानिक लोकवस्ती सुरक्षित राहिली.
संदेश:
ग्रामस्थ, स्थानिक प्रशासन आणि जलसंधारण विभाग यांच्या तात्काळ व समन्वयपूर्ण कारवाईमुळे संभाव्य नैसर्गिक आपत्ती टळली. हे उदाहरण आपत्ती व्यवस्थापनातील सजगतेचे आदर्श उदाहरण ठरते.
#Mahupada#Jalsandharan#DisasterManagement#Nandurbar#Akkalkuwa#GramPanchayat#WaterSafety#MonsoonPrep#CommunityAlert#NDRF#जलसंधारण#आपत्तीव्यवस्थापन#गावविकास#शेतकरीसुरक्षा
